دروس مبسطه لتعليم أحكام التجويد

[Amira]

السلام عليكم ورحمة الله وبركاته
بسم الله والصلاة والسلام على رسول الله ... ...

قال رسول الله

" الماهر بالقرآن مع السفرة الكرام البررة

والذي يقرأ القرآن ويتتعتع فيه وهو عليه شاق له أجران "

صحيح مسلم

السفره : الرسل وقيل الكتبه
البرره : المطيعون
والماهر : الحاذق الكامل الحفظ الذي لا يتوقف ولا يشق عليه القراءة بجودة حفظه وإتقانه
.
.
.

الحمد لله والدى معلمنى تجويد من فتره كبيره حوالى سنتين .. الله يكرمه ويجازيه عنى خير ...

المهم ...

إن شاء الله هقول هنا أحكام التجويد واحده واحده ... وفى فيديوهات شرح مبسطه الاحكام جدا

هسمع الفيديو و هكتب الاحكام عشان اللى مش عاوز يسمع الفيديوهات وربنا يكرم ....

" دينا سالم " الله يكرمها هى اللى كانت قالتلى على الفيديوهات دى .. ربنا يجازيها خير

... بسم الله ...

أولا المد

أول حاجه حروف المد مجموعه فى كلمة ... واى ...

أنواع المد :

1- مد طبيعى
2- مد متصل
3- مد منفصل
4- مد لازم
5- مد عارض للسكون
6- مد صله
7- مد عوض
8- مد بدل
9- مد لين

أول حاجه ... المد الطبيعى ...

المد العادى اللى بنقوله فى كلامنا

زى كلمه " كتاب "

بنمده حركتين ( يعنى ثنى صابعين او فردهم )

- - - - - - - -

تانى حاجه ... المد المتصل ...

زى كلمة " السماء "

إلتقى حرف المد ( ـا ) مع همزه ( ء ) فى نفس الكلمة

فى الحالة دى بنمد المد مقدار 4 حركات

لو بصينا على كلمة السماء مثلا فى أى آيه فى المصحف هنلاقى فوق المد علامة ~
اول مانشوف العلامة دى نعرف اننا هنمد الحرف ده

نفس الكلام فى الواو والياء

مثلا الواو :
( سوء )

برضو هنا حرف مد ووراه همزه فى نفس الكلمه
يبقى هنمد الواو أربع حركات

مثلا هنا الياء :
( خطيئته )

ياء ووراها همزه فى نفس الكلمه يبقى هنمد الياء اربع حركات

- - - - - - - -

تالت نوع ... المد المنفصل ...

( إلـا أسماء )

هنا التقى مد ( ـا ) بهمزه ( أ ) بس مش فى نفس الكلمه

هنمد 4 حركات .. وهنلاقى برضو ~ فوق حرف المد فى المصحف

ونفس الكلام فى الواو والياء

مثلا لو واو
( توبوا إلى الله )

التقى حرف المد ( الواو ) مع همزه ( إ ) بس مش فى نفس الكلمة

الفيديو : اسمعوه ... سهل جدا

+ YouTube Video

المره الجايه ان شاء الله المد اللازم وانواعه

[محمد سمير]

قراءة القران بالتجويد بيكون ممتع جدا

جزاكِ ربى خيرا

[Amira]

قراءة القران بالتجويد بيكون ممتع جدا

جزاكِ ربى خيرا

جدا جدا جدااا
والله علم التجويد دا نعمه الحمد لله

جزاك الله مثله يا د.محمد

[Amira]

رابع نوع ... المد اللازم ...

نوعين :

1- مد لازم كلمى
2- مد لازم حرفى

نبدا بالمد اللازم الكلامى :

حاجتين برضو ..

1- كلمى مثقل
2- كلمى مخفف
.
.
.

1- الكلمى المثقل زى كلمة ( الحاقّة ) فوق حرف المد فى المصحف هنلاقى علامة المد ~

مع ان مش وراها همزه !

بس وراها حرف مشدد ( القاف عليها شده ) فى نفس الكلمه

يبقى هنمد المد 6 حركات

مثلا زى كلمه ( الضالين ) نفس الكلام مد وراه حرف مشدد فى نفس الكلمة

2- الكلمى المخفف ده كلمة واحده فى القرآن كله ( آلْآنَ )

المد ( آ ) ووراه حرف عليه سكون ( لـ عليها سكون )

هنمد 6 حركات

- - - - -

تانى حاجه المد اللازم الحرفى :

بيبقى فى الحروف اللى فى أوائل السور

مثلا ( ألم )
الألف زى ما بنقولها عادى من غير مد
اللام هنمدها 6 حركات

كل الحروف فى اول السورة بنمدها 6 حركات ماعدا حروف مجموعه فى كلمة ( حى طهر )بنمدها حركتين بس ..... والالف مش بتتمد

مثلا ( ألر )
ألف لاتمد
لام 6 حركات
راء حركتين

السور اللي بتبدأ ب ( ألر) الراء هنا نطقها بيختلف في ان الهمزة بتاعتها لا تنطق يعني نطقها بيكون كدا ( را) مش ( راء)

الدرس الثانى .. المد اللازم ..

+ YouTube Video

[a_fouda2]

سلام عليكم

موضوع جميل و رائع

جزاكي الله كل خير على مجهودك


بس كان ليا تعقيب بسيط
اولا انا شايف ان حضرتك كنتي تبدأي بمخارج الحروف الاول و طريقة النطق زي معظم كتب التجويد
بس يمكن حضرتك عشان تبقى ماشية مع الفيديوهات فبدأتي باحكام المد

ثانيا في المد المنفصل والمتصل
مقدار المد بيكون اربع او خمس حركات

و اتفق العلماء على ان الاتنين اتفقا في الزياده و بيختلفوا في النقص
يعني الاتنين ميزيدوش على 6 حركات
و لا يجوز نقص المتصل عن 3 حركات
و لا نقص المنفصل عن حركتين

كمان حاجة المد المنفصل لازم يكون موصول عشان يطبق يعني لو تم الوقف على الالف بيعود لاصله (حركتين)
يعني في المثال اللي موجود
( إلا أسماء )
لو وقفت على كلمة (إلا) هيبقى مد طبيعي حركتين
لو وصلتي الكلمتين يكون مد منفصل زي ما وضحتي

آخر حاجة و هي بسيطة
السور اللي بتبدأ ب ( ألر) الراء هنا نطقها بيختلف في ان الهمزة بتاعتها لا تنطق يعني نطقها بيكون كدا ( را) مش ( راء)
يمكن حضرتك كنت هتقوليها بعد كده بس انا قلت اقول عليها هنا بالمرة

اعتذر لو في اطالة

[Amira]

سلام عليكم

وعليكم السلام ورحمة الله

موضوع جميل و رائع

جزاكي الله كل خير على مجهودك

الله يكرمك .. جزاك الله مثله

بس كان ليا تعقيب بسيط
اولا انا شايف ان حضرتك كنتي تبدأي بمخارج الحروف الاول و طريقة النطق زي معظم كتب التجويد
بس يمكن حضرتك عشان تبقى ماشية مع الفيديوهات فبدأتي باحكام المد

تمام .. انا قولت امشى مع الفيديو واراجع معلوماتى منه واكتبها هنا عشان ميبقاش فى أخطاء فى حاجه والباقى نزوده ف الاخر ان شاء الله

ثانيا في المد المنفصل والمتصل
مقدار المد بيكون اربع او خمس حركات

و اتفق العلماء على ان الاتنين اتفقا في الزياده و بيختلفوا في النقص
يعني الاتنين ميزيدوش على 6 حركات
و لا يجوز نقص المتصل عن 3 حركات
و لا نقص المنفصل عن حركتين

يعنى هو الواحد بياخد الاسهل لانه علم التجويد اصلا صعب يتجمع فى موضوع ... دى بس قواعد صغيره الواحد يمشى عليها فبنقول الاقرب

كمان حاجة المد المنفصل لازم يكون موصول عشان يطبق يعني لو تم الوقف على الالف بيعود لاصله (حركتين)
يعني في المثال اللي موجود
( إلا أسماء )
لو وقفت على كلمة (إلا) هيبقى مد طبيعي حركتين
لو وصلتي الكلمتين يكون مد منفصل زي ما وضحتي

تمام ... شبه فكره المد عارض للسكون

آخر حاجة و هي بسيطة
السور اللي بتبدأ ب ( ألر) الراء هنا نطقها بيختلف في ان الهمزة بتاعتها لا تنطق يعني نطقها بيكون كدا ( را) مش ( راء)
يمكن حضرتك كنت هتقوليها بعد كده بس انا قلت اقول عليها هنا بالمرة

دى مكنتش أعرفها ومقالهاش فى الفيديو كمان
جزاكم الله خيرا

اعتذر لو في اطالة

مفيش إطاله ولا حاجه .. وياريت لو فى أى حاجه تانيه حضرتك تبقى توضحها
جزاك الله خيرا

[a_fouda2]

تمام .. انا قولت امشى مع الفيديو واراجع معلوماتى منه واكتبها هنا عشان ميبقاش فى أخطاء فى حاجه والباقى نزوده ف الاخر ان شاء الله

تمام ربنا يعينك
و يجعله في ميزان حسناتك

جزاك الله خيرا

و جزاكم بمثله

[Amira]

تمام ربنا يعينك

و يجعله في ميزان حسناتك
و جزاكم بمثله

آمين

= = = = =
النوع الخامس ... مد عارض للسكون ....

عادة فى نهاية الآيات أو لما الواحد نفسه يخلص ويقف عند كلمه حتى لو مش ف اخر الايه

لو آخر حرف فى الايه عليه تشكيل لو وقفنا عليه بننطقه ساكن

زى المثال اللى فى الفيديو :

الحمد لله رب العالمينَ * الرحمن الرحيم

لو وقفنا عند نهايه الايه هنقرأها ساكنه مش هنفتح النون

اما بقى لو كملنا ودخلنا فى الايه اللى بعدها من غير ما نقف هتلاقى نفسك تلقائيا بتفتحها او يعنى بتنطقها بتشكيلها عادى

طيب ايه علاقه الكلام ده بقى بالمد ؟؟

نشوف كده كلمة ( العالمينَ )

حرف المد ( الياء ) لو وقفنا على الحرف اللى بعد حرف المد على طول ( النون )

فى الحاله دى هنمد المد حركتين او اربعه او ست حركات

سواء كان المد ( و ) او (أ) او (ى) ده لو هنقف عالحرف اللى بعدها

طب لو مش هنقف وهنكمل عادى ؟
هيبقى مد طبيعى عادى

خلينا فى كلمه ( العالمينَ )
لو هنكمل للايه اللى بعدها هنفتح النون ومش هنمد ال ياء
لو هنقف علي نهاية الآيه النون هتبقى سكون و هنمد الياء 2 او 4 او 6 حركات

الدرس الرابع فى الفيديو شرح المد الطبيعى قولناه اول حاجه

الدر س الثالث و الرابع .. المد الطبيعى + المد عارض للسكون ..

+ YouTube Video

+ YouTube Video

[Amira]

النوع السادس ... مد الصله ...

مثلا " من دونه~إلا "

يعنى هاء الضمير جه بعدها همزه بنمد زى المد المنفصل 4 حركات

" عنده إلا "
مادام اجتمعت العلامه ~ ووراها همزه نمد على طول 4 حركات

دا اسمه مد صله كبرى
.
.

طيب لو جات هاء الضمير بس مش بعدها همزه ..
زى :
(إلى أهله وتحرير)
فى جنب الهاء فى المصحف علامه صغيره كده
هنمد حركتين بس فى الحاله دى
ويبقى اسمه مد صله صغرى

ملخص الجزء ده :
مد الصله .. إذا فى هاء الضمير
مد صله كبرى .. هاء الضمير ووراها همزه نمد 4 حركات " هنلاقى العلامه دى ~ "
مد صله صغرى .. هاء الضمير مش وراها همزه نمد حركتين بس و جنبها علامه صغيره

- - - - - - -
أساس الحكم " للفهم فقط " .. فى استثناء للكلام ده المره الجايه ان شاء الله

-هاء قبلها متحرك وبعدها متحرك نمد حركتين أكنها مد طبيعى

-هاء قبلها او بعدها ساكن ماتتمدش

ساكن يعنى مش عليه تشكيل او عليه سكون
متحرك عليه فتحه او ضمه او كسره

مد الصلة مشروح فى الدرس الرابع مع المد عارض للسكون

+ YouTube Video

[Amira]

أساس الحكم " للفهم فقط " .. فى استثناء للكلام ده المره الجايه ان شاء الله

-هاء قبلها متحرك وبعدها متحرك نمد حركتين أكنها مد طبيعى

-هاء قبلها او بعدها ساكن ماتتمدش

ساكن يعنى مش عليه تشكيل او عليه سكون
متحرك عليه فتحه او ضمه او كسره

الإستثناء الخاص بالقاعده دى :

مثلا :

( أرجه وأخاه )

قبلها وبعدها متحرك ، كان المفروض حسب القاعده ان العلامه الصغيره تكون موجوده ونمد حركتين بس هنا مش هنمدها خالص

بتتعرف من المصحف لحد ما واحده واحده نتعود على قراءتها

لو فى العلامه نمد لو مفيش مش هنمد


وبرضو ( ويخلد فيه مهانا )

قبلها ساكن يبقى حسب القاعده مش هنمد .. بس فى المصحف العلامه الصغيره موجوده يبقى هنمد حركتين مادام العلامه موجود

يبقى بتعتمد على وجود العلامه الصغيره ..

لو موجوده نمد حركتين ، لو مش موجوده مش هنمد

= = = = =

النوع السابع ... مد العوض ....

لما يكون فى تنوين مثلا ( وكان الله غفوراً رحيماً )

كلمة غفوراً

لما بنقرأ وبنكمل للاخر بنقرا التنوين عادى

بس لو هنقف عند مثلا غفوراً هننطقها من غير تنوين ،، كلنا بنعملها تلقائيا


لما يكون فى فتحتين بس بنحولها ألف

لو كسرتين او ضمتين لو هنقف بننطقها كانها ساكنه

الحاله الوحيده بيكون فى تنوين بالفتح ومبيتحولش ألف لما نقف فى المثال ده :

( ولقد مننا عليك مرةً أخرى )
لما نقف عند مرة بننطقها هاء

الخلاصه فى مد العوض ..

لو هنقف على حرف فيه تنوين ... ما بننطقش التنوين بنحولها ألف فى حاله الفتح

زى ( كراما ) ، ( إماما ) ....

والاستثناء بتاع ( التنوين على التاء المربوطه زى كلمة مرة ) قولنا هننطقها هاء لو هنقف

لو فى كسرتين او ضمتين .. بتتحول ساكنة لو هنقف
.
.
.

درس الاستثناء اللى فى الاول + مد العوض

+ YouTube Video